وَ قَالَ ( علیه السلام ) :الْعَیْنُ وِکَاءُ السَّهِ.

امام علیه السّلام فرموده است :چشم بند نشستن گاه است (مادامى که چشم باز و شخص بیدار باشد از رها کردن باد خوددارى مى نماید چنانکه مادامى که بند مشک بسته باشد آب از آن بیرون نریزد، ولى چون چشم به خواب رود مظنّه بیرون آمدن با درود، و شاید از اینرو فرموده اند: خواب موجب نقض و شکستن وضوء مى باشد، و ممکن است مراد این باشد که اگر شخص چشم از خوردنیها نپوشد میل پیدا میکند به خوردن هر چه مى بیند و در خوردن افراط مى نماید و در نتیجه بنفخ و اسهال گرفتار میشود، و شاید مراد این باشد که اگر شخص در پس و آینده خود بنگرد از گرفتاریها و پیشآمدهاى بد رهائى یابد، پس چشم بند مؤخّر انسان است و هر گاه آنرا بسته مؤخّر و آینده خود را ننگرد ممکن است بفتنه و بلاء گرفتار شود.)

و هذه من الاستعارات العجیبة کأنه شبه السه بالوعاء و العین بالوکاء فإذا أطلق الوکاء لم ینضبط الوعاء و هذا القول فی الأشهر الأظهر من کلام النبی ( صلى الله علیه وآله ) و قد رواه قوم لأمیر المؤمنین ( علیه السلام ) و ذکر ذلک المبرد فی کتاب المقتضب فی باب اللفظ بالحروف و قد تکلمنا على هذه الاستعارة فی کتابنا الموسوم بمجازات الآثار النبویة.

(سیّد رضىّ «رحمه اللّه» فرماید:) این فرمایش از کنایات شگفت آور است گویا حضرت نشستنگاه را بظرف و چشم را به بند تشبیه فرموده و چون بند باز شود ظرف بحال خود نمى ماند (آنچه در آنست بیرون مى آید) و مشهورتر و آشکارتر آنست که این گفتار از فرمایش پیغمبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم مى باشد، و گروهى آنرا از امیر المؤمنین علیه السّلام روایت کرده اند، و این مطلب را مبرّد در کتاب المقتضب در باب اللّفظ بالحروف بیان کرده است، و ما در باره این کنایه در کتاب خود که مجازات الاثار النّبویّة نامیده شده است گفتگو نموده ایم.