بِنَا اهْتَدَیْتُمْ فِی الظَّلْمَاءِ وَ تَسَنَّمْتُمْ ذُرْوَةَ الْعَلْیَاءِ وَ بِنَا أَفْجَرْتُمْ عَنِ السِّرَارِ .
موقعیکه در تاریکی گمراهی و نادانی بودید بسبب ما هدایت شدید و براه راست قدم نهادید، و بر کوهان بلندی سوار شدید (سیادت و بزرگی بدست آوردید) و بواسطه ما از تیرگی شبهای آخر ماه (منتهی درجه کفر و شرک) داخل روشنایی صبح (دین اسلام) گردیدید (از بدبختی و سرگردانی نجات یافتید، پس ما را بر شما حق بسیار بزرگی است که باید قدر آنرا بدانید).
وُقِرَ سَمْعٌ لَمْ یَفْقَهِ الْوَاعِیَةَ وَ کیْفَ یُرَاعِی النَّبْأَةَ مَنْ أَصَمَّتْهُ الصَّیْحَةُ رُبِطَ جَنَانٌ لَمْ یُفَارِقْهُ الْخَفَقَانُ .
کر شود گوشی که از فریاد رهنما پند نگرفته (تدبر در سخنان او نکند، این نفرین بر کسانی است که از راه حق اعراض نمودند مانند طلحه و زبیر و معاویه، راهزن دین مسلمانان بوده ایشانرا گمراه کردند) و گوشی که از صدای رسا (کلمات خدا و سخنان حضرت رسول) سنگین و کر گشته چگونه میشنود صدای آهسته را؟ (در صورتیکه موعظه و پند خدا و رسول در ایشان تاثیری نکرد، البته آواز و پند من اثری نخواهد داشت) مطمئن باشد دلی که از خوف و ترس خدا مضطرب و نگران است (این دعا برای کسانیست که از عذاب الهی ترسیده در راه حق ثابت قدم هستند).
مَا زِلْتُ أَنْتَظِرُ بِکمْ عَوَاقِبَ الْغَدْرِ وَ أَتَوَسَّمُکمْ بِحِلْیَةِ الْمُغْتَرِّینَ .
همواره منتظر نتایج خیانت و نقض عهد و بیوفایی شما هستم، و بفراست شما را نشان کرده درک میکنم که زینت فریبنده (نوید شیطان) شما را فریفته (پس شگفت نیست که از من چشم پوشیده بدیگری که او را از حق و حقیقت بهره ای نیست روآورده اید) .
حَتَّى سَتَرَنِی عَنْکمْ جِلْبَابُ الدِّینِ وَ بَصَّرَنِیکمْ صِدْقُ النِّیَّةِ .
لباس تقوی و پیراهن دینداری مرا از شما پنهان کرد (که دست از من برداشته با دیگران بیعت کردید، بسبب آنکه من هرگز لباس فسق نپوشیده برخلاف رضای خدا در هیچ کاری اقدام نکردم) بینا کرد مرا بر حال شما صفای باطنم (حیله و مکر و نفاق و دورویی شما را دانستم).
أَقَمْتُ لَکمْ عَلَى سَنَنِ الْحَقِّ فِی جَوَادِّ الْمَضَلَّةِ حَیْثُ تَلْتَقُونَ وَ لَا دَلِیلَ وَ تَحْتَفِرُونَ وَ لَا تُمِیهُونَ.
برخاستم برای رهنمائی شما زمانیکه در راههای ضلالت همگی بدور هم گرد آمده و راه را گم کرده رهنمائی نداشتید (در بیابان جهل و نادانی از تشنگی علم و دانایی نزدیک به هلاکت بودید) چاه میکندید و آب بدست نمی آوردید (شما را از هلاکت و بدبختی نجات دادم) .
الْیَوْمَ أُنْطِقُ لَکمُ الْعَجْمَاءَ ذَاتَ الْبَیَانِ عَزَبَ رَأْیُ امْرِئٍ تَخَلَّفَ عَنِّی .
امروز برای شما زبان بسته صاحب بیان را گویا نمودم (برای هدایت و اطمینان شما را در این خطبه رموز و اسرار را که زبان حال من گویا بود بیان کردم، بنابراین) دور باد رای کسیکه مرا مخالفت کند (از اطاعتم بیرون رود، زیرا در راه غیر حق قدم ننهاده ام، و) .
مَا شَککتُ فِی الْحَقِّ مُذْ أُرِیتُهُ لَمْ یُوجِسْ مُوسَى (علیه السلام) خِیفَةً عَلَى نَفْسِهِ بَلْ أَشْفَقَ مِنْ غَلَبَةِ الْجُهَّالِ وَ دُوَلِ الضَّلَالِ .
از زمانیکه حق را یافته ام در آن شک و تردید نکرده ام (همیشه ثابت قدم بوده هرگز باطل در من راه نیافته، از معارضه و غلبه دشمن مانند طلحه و زبیر و دیگران نمی ترسیدم، بلکه ترس من این بود که مبادا مردم بسبب پیشرفت ایشان گمراه شوند، چنانکه( حضرت موسی از خود ترس و باکی نداشت )زیرا بحقیقت و راستی خویش و مغلوب شدن دشمنان و ساحرین یقین و اطمینان داشت( ترسید که مبادا نادانان غلبه یافته و ارباب ضلالت و گمراهی پیشی گیرند )بر اثر آن مردم گمراه شوند، و چنانکه موسی با ساحرین روبرو شد و هر که به او ایمان آورد از گمراهی رست و هر که مخالفت کرد در دنیا و آخرت بعذاب خدا مبتلی گردید.
الْیَوْمَ تَوَاقَفْنَا عَلَى سَبِیلِ الْحَقِّ وَ الْبَاطِلِ مَنْ وَثِقَ بِمَاءٍ لَمْ یَظْمَأْ.
( امروز ما و شما بر راه حق و باطل مصادف شدیم )من بر راه حق و شما بر راه باطل( کسیکه اعتماد به آب داشته باشد )از گفتار و کردار من پیروی نماید، هرگز( تشنه نمیشود )در وادی کفر و شرک و نفاق حیران و سرگردان نمیماند).