1. دخلت علی نبی الله و هو مریض فاذا راسه فی حجر رجل احسن ما رایت من الخلق و النبی نائم فلما دخلت علیه قال الرجل: ادن الی ابن عمک فانت احق به منی فدنوت منهما فقام الرجل و جلست مکانه و وضعت راس النبی فی حجری کما کان فی حجر الرجل فکمکثت ساعخ ثم ان النبی استیقظ فقال: این الرجل الذی کان راسی فی حجره؟
فقلت: لما دخلت علیک دعانی الیک ثم قال ادن الی ابن عمک فانت احق به منی ثم قام فجلست مکانه.
فقال النبی: فهل تدری من الرجل؟ قلت: لا بابی و امی فقال النبی: ذاک جبرئیل کان یحدثنی حتی خف عنی و جعی و نمت و راسی فی حجره.
("الامالی" طوسی، ص385 - "کشف الغمه" ج1 ص294)
حضرت امام علی علیه السلان نقل فرموده اند: "روزی به حضور پیامبر خدا صلی الله علیه و آله رسیدم در حالی که ایشان بیمار بود. آن حضرت خواب بود و سر ایشان بر دامن مردی بود که زیباتر و نیکوتر از او در میان مردم ندیده بودم. وقتی که وارد شدم آن مردگفت: نزدیک پسرعمویت بیا که تو از من به او سزاوارتری. من به آن دو نزدیک شدم؛ پس آن مرد بلند شد و من در جای او نشستم و سر حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله را مانند آن مرد بر دامن خود گذاشتم. پس ساعتی درنگ کردم؛ سپس حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله بیدار شد و فرمود: آن مردی که سرم بر دامنش بود کجاست؟ عرض کردم: هنگامی که بر شما وارد شدم مرا به نزدیک شما فراخواند و گفت" نزدیک پسرعمویت بیا که تو از من به او سزاواتری؛ سپس بلند شد و من در جای او نشستم. حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: او جبرائیل بود، با من سخن می گفت تا اینکه درد من کاهش یافت و در حالی که سرم بر دامنش بود به خواب رفتم.
____________________________________________________________________
2. إِنَّ مِن أَعظَمِ العُوّادِ أَجرا عِندَاللهِ لَمَن إِذا عادَ أَخاهُ خَفَّفَ الجُلُوسَ إِلّا أَن یَکُونَ المَریضُ یُحِبُّ ذلِکَ وَ یُریدُهُ وَ یَسأَلُهُ ذلِکَ.
("کافی" ج 3 ص 118)
همانا بزرگترین پاداش را نزد خداوند عزّوجل آن عیادت کننده ای دارد که هرگاه به عیادت برادر و رفیقش می رود زمان کوتاهی نزد او بنشیند، مگر آنکه خودِ بیمار دوست داشته باشد و از او بخواهد که بیشتر بنشیند.
____________________________________________________________________
3. نَهَى رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَنْ يَأْكُلَ اَلْعَائِدُ عِنْدَ اَلْعَلِيلِ فَيُحْبِطُ اَللَّهُ أَجْرَ عِيَادَتِهِ.
("بحارالانوار" ج 78 ص 228)
حضرت رسول خدا صلی الله علیه وآله عیادت کننده را از خوردن نزد بیمار نهی کردند، زیرا [با این کار] خداوند اجرِ عیادتش را باطل می کند.
____________________________________________________________________
4. زُورُوا مَوتاكُم؛ فإنّهُم يَفرَحُونَ بِزِيارَتِكُم ...
("کافی" ج3 ص 230)
اموات خودتان را زیارت کنید، چرا که آن ها از زیارت شما خوشحال می شوند.
____________________________________________________________________
5. نِعًمَ الهَدیَّهُ المَؤعِظَهُ.
("غررالحکم" ص 224)
موعظه و اندرز هدیه ای خوب و نیکوست.
____________________________________________________________________
6. شُكرُكَ للرّاضِي عنكَ يَزِيدُهُ رِضا و وَفاءً.
("غررالحکم" ص 279)
سپاسگزاریِ تو نسبت به کسی که از تو راضی و خشنود است (به تو محبت دارد) موجب افزایش رضایت و وفاداریِ او می شود.
____________________________________________________________________
7. فَلَوْ أَنَّ امْرَأً مُسْلِماً مَاتَ مِنْ بَعْدِ هَذَا أَسَفاً مَا كَانَ بِهِ مَلُوماً بَلْ كَانَ بِهِ عِنْدِي جَدِيراً.
("نهج البلاغه" قسمتی از خطبه 27)
پس اگر بعد از این حادثه مرد مسلمانی از غصه بمیرد ملامت نخواهد شد، بلکه به نظر من [مرگ او] سزاوار است.
____________________________________________________________________
8. يَا أَهْلَ الْعِرَاقِ نُبِّئْتُ أَنَّ نِسَاءَكُمْ يُدَافِعْنَ الرِّجَالَ فِي الطَّرِيقِ أَ مَا تَسْتَحْيُونَ؟
("کافی" ج 5 ص537)
ای مردم عراق، به من خبر رسیده است که زنان شما در میان راه (کوچه و بازار) با مردان برخورد می کنند (تنه به تنه می شوند)، آیا خجالت نمی کشید؟
____________________________________________________________________
9. لَعَنَ اللهُ مَن لا یَغارُ.
("بحارالانوار" ج 76 ص 115)
خداوند لعنت کند کسی را که غیرت ندارد.
____________________________________________________________________
10. أَفضَلُ العِبادَه العَفافُ.
("کافی" ج2 ص 79)
عفت برترین عبادت است.
____________________________________________________________________
11. اَلْعِفَّةُ رَأْسُ كُلِّ خَيْرٍ.
("غررالحکم" ص 255)
عفت سرآمد ِ همه خوبی هاست.
____________________________________________________________________
12. العَفافُ يَصونُ النَّفسَ ويُنَزِّهُها عَنِ الدَّنايا.
("غررالحکم" ص256)
عفت، نفسِ انسان را حفظ می کند و آن را از پَستی ها دور نگه می دارد.
____________________________________________________________________
13. ألْعِفافُ زَهادَةٌ
("غررالحکم" ص256)
عفت زهد و پارسایی است.
____________________________________________________________________
14. وَ عِفَّتُهُ عَلَى قَدْرِ غَيْرَتِهِ.
("نهج البلاغه" قسمتی از حکمت 47)
عفت هر مرد به اندازه غیرت اوست.
____________________________________________________________________
15. اَلمَسًأَلَهُ مِفتاحُ الفَقًرِ.
("غررالحکم" ص 361)
درخواست کردن [از دیگران] کلید فقر است .
____________________________________________________________________
16. الْحِكْمَةُ ضالَّةُ المُؤْمِنِ.
("نهج البلاغه" حکمت 80، گفتنی است که در منابع روایی این عبارت از دیگر حضرات معصومین علیه السلام نیز نقل شده است.)
حکمت گمشده مومن است.
____________________________________________________________________
17. إذا صُنِعَ إلَيكَ مَعروفٌ فَاذكُرْ.
("غررالحکم" ص 390)
هرگاه به تو خوبی شد [همواره] آن را به یاد آور.
____________________________________________________________________
18. لاَ تُعَوِّدْ نَفْسَكَ اَلْيَمِينَ فَإِنَّ اَلحَلاَّفَ لاَ يَسْلِمُ مِنَ اَلْإِثْمِ.
("غررالحکم" ص 215)
خودت را به قَسم خوردن عادت نده، زیرا کسی که زیاد قَسم می خورد از گناه در امان نمی ماند.
____________________________________________________________________
19. أخوكَ الّذي لا يَخْذُلُكَ عِندَ الشِّدیدَةِ...
("تحف العقول" ص 173)
برادر و رفیقِ تو کسی است که تو را در سختی ها رها نکند و تنها نگذارد.
____________________________________________________________________
20. سَاعِدْ أَخَاكَ عَلَى كُلِّ حَالٍ وَ زُلْ مَعَهُ حَيْثُمَا زَالَ.
("غررالحکم" ص 422)
برادر و رفیقت را در هر حالی کمک کن و هر جا که رفت همراه او باش.
____________________________________________________________________
21. یا بُنَيَّ اجْعَلْ نَفْسَكَ مِيزَاناً فِيمَا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ غَيْرِكَ؛ فَأَحْبِبْ لِغَيْرِكَ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِك وَ اكْرَهْ لَهُ مَا تَكْرَهُ لَهَا، وَ لَا تَظْلِمْ كَمَا لَا تُحِبُّ أَنْ تُظْلَمَ، وَ أَحْسِنْ كَمَا تُحِبُّ أَنْ يُحْسَنَ إِلَيْكَ، وَ اسْتَقْبِحْ مِنْ نَفْسِكَ مَا تَسْتَقْبِحُهُ مِنْ غَيْرِكَ، وَ ارْضَ مِنَ النَّاسِ بِمَا تَرْضَاهُ لَهُمْ مِنْ نَفْسِكَ، وَ لَا تَقُلْ مَا لَا تَعْلَمُ وَ إِنْ قَلَّ مَا تَعْلَمُ وَ لَا تَقُلْ مَا لَا تُحِبُّ أَنْ يُقَالَ لَكَ ....
("نهج البلاغه" قسمتی از نامه 31)
ای پسرم، نفست را معیار قضاوت بین خودت و دیگران قرار بده ، پس آنچه را برای خود دوست می داری برای دیگران هم دوست بدار، وآنچه را برای خود نمی پسندی برای دیگران هم نپسند، و همان طور که دوست نداری به تو ستم شود [به کسی] ستم نکن، و همان طور که دوست داری به تو نیکی شود [به دیگران] نیکی کن، و آنچه از [رفتار] دیگران زشت می شماری در [رفتار] خودت هم زشت بشمار، و آنچه از سوی خود برای مردم راضی هستی از سوی آنان برای خودت هم راضی باش، و از آنچه نمی دانی سخن نگو، اگرچه آنچه می دانی (دانشِ تو) اندک باشد، وآنچه را دوست نداری که درباره تو بگویند درباره دیگران هم نگو.
____________________________________________________________________
22. لا يَغلِبَنَّ عَلَيكَ سوءُ الظَّنِّ ؛ فَإِنَّهُ لا يَدَعُ بَينَكَ و بَينَ خَليلٍ صُلحا....
("تحف العقول" ص 79)
مبادا بدگمانی بر تو چیره شود، چرا که میان تو و دوستان هیچ صلح و آرامشی باقی نمی گذارد.
____________________________________________________________________
23. شَرُّ الْإِخْوَانِ، مَنْ تُكُلِّفَ لَهُ.
("نهج البلاغه" حکمت 479)
بدترین برادران و رفیقان کسی است که انسان برای او به زحمت و سختی بیافتد.
____________________________________________________________________
24. وَ قَضَاءُ حُقُوقِ اَلْإِخْوَانِ أَشْرَفُ أَعْمَالِ اَلْمُتَّقِينَ...
("جامع الاخبار" ص 95- " بحارالانوار" ج 71 ص 229)
ادای حقوق برادران و رفیقان برترین اعمال پرهیزکاران است.
____________________________________________________________________
